Η ΙΕΡΑ ΜΟΝΗ ΠΑΝΑΓΙΑΣ ΦΑΝΕΡΩΜΕΝΗΣ-Ν.ΛΑΣΙΘΙΟΥ

Στα 500μ από το επίπεδο της θάλασσας ανάμεσα στον Άγιο Νικόλαο και την Παχιά Άμμο
, βρίσκεται η μονή Παναγίας ε της Φανερωμένης. Χτισμένη πάνω στο βράχο, στη σπηλιά του οποίου βρέθηκε η θαυματουργός εικόνα της κοιμήσεως της Θεοτόκου.
Ο εκκλησιαστικός θρύλος αναφέρει την εύρεση της εικόνας από κάποιο βοσκό ο οποίος είχε βρει καταφύγιο στη σπηλιά, λόγο της βροχής που ξέσπασε ξαφνικά, κάπου στα τέλη του 12ου αιώνα μ.Χ. Αφού έβαλε την εικόνα μέσα στο σάκο του, επέστρεψε στο σπίτι του αργά τη νύχτα. Το επόμενο πρωί έψαξε να βρει την εικόνα για να τη δείξει στον ιερέα της ενορίας του, αλλά η εικόνα ήταν άφαντηΜε θέα ολόκληρο τον κόλπο του Μεραμπέλλου, το μοναστηριακό συγκρότημα, κατακλύζεται από πιστούς, κάθε χρόνο, από τις αρχές Αυγούστου και για όλο το δεκαπενθήμερο, μέχρι τις 15.
Η Παναγία η Φανερωμένη είναι γνωστή σε όλη την Ελλάδα για τα αναρίθμητα θαύματα της προς τους πιστούς. Πολλοί είναι εκείνοι επίσης που επιλέγουν τον ποδαρόδρομο προκειμένου να προσκυνήσουν τη θαυματουργό εικόνα, τη μέρα της χάρης της (15 Αυγούστου). Έτσι η εθνική Αγίου Νικολάου Ιεράπετρας για 15 ημέρες γεμίζει κυριολεκτικά από προσκυνητές οι οποίοι ξεκινούν ξημερώματα, για να αποφύγουν τη ζέστη της ημέρας.

. Μερικές μέρες αργότερα ο βοσκός έτυχε να περνάει από τη σπηλιά όπου είχε βρει την εικόνα. Με έκπληξη διαπίστωσε ότι η εικόνα βρισκόταν και πάλι εκεί, στο σημείο όπου και την είχε βρει. Για άλλη μια φορά ο βοσκός την πήρε και για άλλη μια φορά η εικόνα επέστρεψε στην αγαπημένη της σπηλιά. Προς τιμή της αργότερα χτίστηκε ναός στο σημείο αυτό , ο οποίος λειτούργησε και σαν μοναστήρι, μέχρι τα μέσα της δεκαετίας του 1980μ.Χ.

Η μονή διαδραμάτισε αρκετά σημαντικό ρόλο, στην εκπαίδευση των νέων στα σκοτεινά χρόνια της τουρκικής κατοχής, αφού λειτούργησε κρυφό σχολείο για αρκετά χρόνια.

Ο μέσος χρόνος που χρειάζεται κανείς για να πάει με τα πόδια στη μονή, από τον Άγιο Νικόλαο, είναι περίπου 6 ώρες, και 5 από την Ιεράπετρα, με χαλαρό περπάτημα

Εορτάζει στις 15 Αυγούστου